Mineralogie en chemie: silicaten in formules gevangen

Bij het openslaan van een boek over mineralen vinden we vaak naast de naam en de beschrijving van de mineralen een ingewikkelde scheikundige formule die de samenstelling van het mineraal weergeeft. Voor sommige mineralen is die schijnbaar zeer eenvoudig (b.v. sfaleriet: ZnS, galeniet: PbS), maar soms staat er een lange rij symbolen met allerlei getallen ertussen (b.v. toermalijn, hoornblende). In dit verhaal wil ik enige uitleg geven over de informatie die zo'n formule ons geeft. Ook zal blijken dat in de verschillende formules wel degelijk een systeem zit. Voor een goed begrip van deze formules is een stukje scheikundige en natuurkundige kennis nodig van atomen en kristalstructuren die ik zo eenvoudig mogelijk zal behandelen. Ik zal daarnaast veel aandacht schenken aan de silicaten, omdat dit de meest voorkomende groep mineralen op aarde is.