Hollandse mossen in een Japanse tuin Leven met weinig licht*

Mos wordt nog vaak gezien als een lastig onkruid dat moet worden verwijderd. Toch zijn mossen bij uitstek geschikt om sfeervolle en decoratieve effecten te realiseren in tuinen, ja, zelfs in bloembakken. Een fraai voorbeeld van het gebruik van mossen is te zien in de Japanse tuin op landgoed Clingendael. Landgoed Clingendael in Wassenaar is na ruim vier eeuwen particulier bezit te zijn geweest in 1954 door de gemeente ’s-Gravenhage gekocht en kort daarna opengesteld voor het publiek. Binnen dit sfeervolle Clingendael ligt een fraai aangelegde Japanse tuin, die uit het begin van deze eeuw dateert. De tuin dankt haar bijzondere karakter niet alleen aan de Zen-Boeddhistische levensfilosofie, die aan de inrichting ervan ten grondslag ligt of aan de fraaie exotische flora, maar zeker ook aan het prachtige mosdek. Net als andere in de tuin aanwezige elementen, zoals water, stenen en beplanting, vormt ook het mosdek een belangrijk onderdeel van een Japanse tuin. Het bewust gebruik van mossen als altijd groene bodembedekking stamt uit Japan en is daar tegen het eind van de 16 de eeuw tot ontwikkeling gekomen. De fijne, zachte vormen en rijk geschakeerde groentinten van een mostapijt ademen een natuurlijke en serene atmosfeer uit, die volledig in harmonie is met de idealen van de Japanse theeceremonie. Mossen genieten in Japan dan ook grote waardering.