In Nederland treden de laatste jaren sterke veranderingen in de epifytenvegetaties op. Op veel plaatsen is de soortenrijkdom toegenomen, waarbij opvalt dat de nitrofytische soorten (vooral Physcia ’s en Xanthoria’s) sterker vooruit gaan dan andere. Deze veranderingen worden toegeschreven aan de daling van de SO2 concentratie enerzijds en de stijging van de ammoniak concentratie anderszijds. In de luchtverontreinigingsliteratuur is echter weinig te vinden over mogelijke effekten van ammoniak op epifyten. In de ecologische literatuur wordt wel een verband gelegd tussen stikstofbronnen en het voorkomen van nitrofytische soorten, maar direkte bewijzen hiervoor ontbreken. Dit alles vormde de aanleiding tot de eendags-excursie naar de Peel op 12 april 1986. Op de plaats waar het natuurreservaat ‘de Mariapeel’ grenst aan het agrarisch intensief gebruikte gebied rond IJsselsteyn bevindt zich een scherpe ammoniak – gradiënt die een gedetailleerde studie naar het effekt van ammoniak op epifyten mogelijk maakt. Hiertoe werd een transect opgenomen van Liessel naar Evertsoord (fig. 1, B) met elke kilometer een monsterpunt bestaande uit 10 eiken. De dag voor deze excursie was door Pim van der Knaap, Hans Joosten, Arjan de Bakker en ondergetekende als een transect opgenomen van IJsselsteyn naar Helenaveen (fig.1, A ). Op elk monsterpunt werd een soortenlijst gemaakt en werd een schorsmonster verzameld dat naderhand chemisch werd geanalyseerd op o.a. zuurgraaad (pH) en ammoniumgehalte. Het ammoniakgehalte van de lucht werd voor elk monsterpunt geschat op grond van veedichtheid (afgeleid uit Hinderwetsvergunningen, hiervoor dank aan Hans Joosten en Frans Swinkels!) in een cirkel met een straal van 600 meter rond het monsterpunt.