Wie had ooit gedacht dat natuur en stikstof HET nieuwsitem van de tweede helft van 2019 zouden worden? Nou, ik niet. Nooit eerder waren natuur en milieu zo in het nieuws als dit jaar. Maar helaas in negatieve zin: we hebben de afgelopen jaren teveel stikstof uitgestoten en laten neerdalen op onze nationale en Europees beschermde natuur. Alleen maar omdat onze hele maatschappij nog steeds gericht is op groei-groei-groei, en we landbouw en industrie niet radicaal een halt durven toe te roepen. We wilden kool én geit sparen, we bedachten een PAS-maatregel en we luisterden niet naar wetenschappers (zij roepen al jaren dat teveel stikstof slecht is voor onze natuur). En zo kon het zijn dat heel Nederland in 2019 vastliep in zijn eigen veelvuldige ambities.