De naam barnsteen is afgeleid van het Duitse "Bernstein", welke naam berust op het werkwoord "brennen" = verbranden. Ook in Sc andinavië en Polen is deze naam overgenomen. In Engeland, Frankrijk en nog enkele Zuideuropese landen spreekt men van "amber", een woord dat afkomstig is van het Arabische "anbar". Hiermee werd vroeger geen barnsteen bedoeld, maar een wasachtige substantie, die in de maag van een bepaald soort walvissen voorkomt en die gebruikt werd in de parfumindustrie om de geur van vluchtige parfums wat langer vast te houden. Omdat ook barnsteen bij verbranding een aroma geeft, werd de naam amber in verschillende landen ook aan barnsteen gegeven en sprak men van grijze amber (de walviswas) en gele amber (barnsteen). In Polen, waar barnsteen als de nationale steen zou kunnen worden beschouwd, is deze onder meer dan honderd namen bekend. Namen die berusten op de herkomst, de vorm, de soort, of gewoon een handelsnaam. In de Oudheid had barnsteen namen die nu nog in een heel andere betekenis bij ons voortleven. Een Phoenicische en Griekse term was "elektron" (= zonnestraal), waarvan ook het woord elektriciteit is afgeleid. De Romeinen spraken van "glaesum" (= geelgouden kleur), waaruit het woord glas is voortgekomen. Maar de mooiste was wel de Griekse term "beronyke" (in het Latijn "vernynx"), genoemd naar de Egyptische vorstin Beronyce, die prachtig goudgeel haar had. Ons woord vernis is hiervan afgeleid. Barnsteen kan dus met recht de steen met de vele namen worden genoemd.

, , , , ,
Gea

Copyright: GEA/auteur

Stichting Geologische Aktiviteiten

H.W. Heckman. (1990). BARNSTEEN: de steen met vele namen. Gea, 23(2), 52–54.