Een grote, koude rift: het West-Antarctische Rift Systeem

De helicopter heeft ons zojuist op de top afgezet (Afb. 2). In het oosten steken nog enkele geïsoleerde bergtoppen door het ijs en daarachter rijst als een witte muur het Poolplateau op -tweeduizend kilometer uitgestrektheid van sneeuw en ijs. 2500 meter beneden me voegen de Priestley Gletsjer en de Reeves Gletsjer zich samen en stromen langzaam naar Terra Nova Bay, aan de westkust van Victoria Land. Zestig kilometer naar het westen is in de heldere poollucht de kust duidelijk zichtbaar. Het pakijs bedekt zo vroeg in de Antarctische zomer nog een groot deel van de Ross Zee. Dit moment, daar boven op het plateau van Mount Nansen, is symbolisch voor de volgende tien jaar van mijn werk in Antarctica, al besef ik dat dan nog niet. Het is mijn eerste seizoen op "Het Us", aan het einde van mijn eerste kamp met de Duitse professor Kwartairgeologie Klaus Duphorn. We hebben de uithoeken van ons veldwerkgebied verkend, ruim 900 km2 ruw bergachtig terrein, dat nu aan mijn voeten ligt. Ik heb mijn eerste Antarctische st rm meegemaakt (Afb. 3). Windkracht tien met windstoten van 70 knopen. De eerste uren denk je dat de tent boven je hoofd elk moment in flarden kan wegwaaien. Door het geklapper kunnen we nauwelijks met elkaar communiceren. Maar het went en na een dag ga je rustig slapen in het stormgeweld en wacht tot na een paar dagen de wind gaat liggen. Daarna is het weer genieten van het overweldigende en wonderschone landschap en de lange dagtochten op ski's van morene naar bergpas en gletsjerrand. De hoge top van Mount Nansen gaf een ideaal uitzicht over een van de grootste actieve rift-systemen op aarde. (Zie het kader "Riften".) Het vlakke, flauw naar het westen hellende, top-pla-teau is een deel van de opgeheven riftflank, het Transantarcti-sche Gebergte.