J.A. Loterijman, de eerste voorzitter van Avifauna Groningen, attendeerde me eens op de herfstzang van de Tjiftjaf Phylloscopus collybita en dat piekje is me sindsdien bijgebleven in de vorm van een verhelderend grafiekje (fig. 1a) in Vogels van Groningen¹. De Tjiftjaf is heel de zomer een fanatieke zanger die er in de ruimaand augustus even mee ophoudt om – en dat is bij veel Nederlanders minder algemeen bekend – in september en oktober een tweede zangperiode in te gaan. Kwalitatief en globaal is de herfstzang gemakkelijk te herkennen: bijna afwezig in augustus en dan alleen als ‘subsong’, maar daarna weer overal in de herfst waar middelhoog tot hoog geboomte geschikte biotopen vormen. Voor wie het nog niet wist: let er maar eens op en je hebt er weer een herfstvriendje bij.