Samenwerking van spijsverteringsorganen

De door den beroemden LISTER gewezen weg om wonden beter dan vroeger tot genezing te brengen, heeft niet alleen geleid tot een ongedachte ontwikkeling van de geneeskunst in haar geheelen omvang maar ook aan de physiologie de gelegenheid geopend tot onderzoekingen, die vroeger onuitvoerbaar waren. De verrichtingen van het zoo uiterst samengestelde organisme der hoogere dieren kan men slechts leeren kennen door analyse, door het aanbrengen van veranderingen, hetzij in de omstandigheden waarin het organisme verkeert, hetzij in het organisme zelf, om dan te zien welke wijzigingen in een of verschillende functiën daarvan het gevolg zijn. Die veranderingen in het organisme zelf kunnen dikwijls alleen door middel van verwondingen te weeg gebracht worden. In zeer vele gevallen was het nu, vóór LISTER, niet mogelijk de verwondingen, die men een dier ter wille van een proefneming toegebracht had, zoo snel en langs zoo eenvoudigen weg te doen genezen, dat er niet, zoo het dier al bleef leven, meer dan bedoeld was veranderd werd. Dan was de vraag aan het organisme gesteld niet zuiver meer en kon uit den aard der zaak ook geen duidelijk antwoord meer verwacht worden. Dientengevolge moest men zich bijna uitsluitend bepalen tot het onderzoek van die veranderingen in de functie, die terstond na de verwonding onderzocht konden worden en bovendien vrij wel onafhankelijk waren van de onmiddellijke werking der verwonding zelve. Slechts na zeer eenvoudige kunstbewerkingen gelukte het een dier weer tot volledige gezondheid te brengen, alleen in zoover veranderd als door den onderzoeker gewild was. Al kan nu ook door niemand, die zonder vooroordeel de ontwikkeling der physiologie bestudeerd, ontkend worden dat op deze wijze reeds veel aan ’t licht gebracht is, waardoor inzicht geopend is in de werking en de samenwerking der organen van het dierlijk lichaam, en dat zoo reeds eenige deugdelijke grondslagen verkregen zijn voor geneeskunst en gezondheidsleer, toch deden zich de bezwaren van een slechts kort durende waarneming telkens en op velerlei gebied gevoelen. Aan die bezwaren hebben de physiologen eerst in de laatste jaren geleerd te gemoet te komen, door hun voordeel te doen met de schitterende uitkomsten der chirurgie, toegepast op het lichaam van den mensch. Bij dieren worden, niet minder goed dan bij den mensch, verwondingen, die vroeger, zoo niet den dood dan toch belangrijke verminking veroorzaakt zouden hebben, snel en eenvoudig tot genezing gebracht, wanneer slechts tegen infectie door lagere organismen gewaakt wordt.