Het is thans bijna veertig jaren geleden, dat in Engeland een boek verscheen, dat zeer de algemeene aandacht trok en beurtelings scherp veroordeeld of levendig bewonderd werd. In weinige jaren volgden elkander een reeks van drukken op, en het werd ook spoedig in andere Europeesche talen overgebracht. Wij hebben het oog op de Vestiges of Creation, in het Nederduitsch vertaald door Dr. VAN DEN BROEK, onder den titel van Sporen der scheppingsgeschiedenis. Het werk was eene poging om langs den natuurlijken weg het allengs ontstaan der geheele schepping, zooals deze thans bestaat, te verklaren. Die poging was stout en sprak tot het verstand en de verbeelding. Ofschoon niet geheel nieuw, – want LAMARCK had reeds in 1809 met zijne Philosophie Zoologique hetzelfde doel beoogd, maar LAMARCK had daarvan weinig voldoening ingeoogst en zijn werk was bijna vergeten, zelfs door het wetenschappelijk publiek, — was toch de inhoud van de Vestiges eigendommelijk genoeg om in den schrijver iemand te erkennen, die zelf oorspronkelijke denkbeelden had en in staat was deze in eenen vorm te gieten, wel geschikt om onder het groote publiek opgang te maken. Streng wetenschappelijk ontwikkelde en denkende mannen haalden er wel is waar de schouders over op, en niet zonder reden, want er kwamen in dit boek verscheidene zaken voor, die den toets eener wetenschappelijke kritiek onmogelijk konden doorstaan en die bewezen dat de schrijver eene te groote vooringenomenheid had met de stelling, die hij in zijn boek zocht te bewijzen, en aan zijne phantasie eenen te vrijen loop liet, om hem een volkomen vertrouwen op zijn kennis en onbevooroordeelde waarheidsliefde te schenken. De gestrenge natuurwetenschappelijke methode, die vooral streeft naar het zorgvuldig onderscheiden tusschen hetgeen werkelijk bewezen is en hetgeen hypo- thetisch als mogelijk en misschien als waarschijnlijk mag worden aangenomen, was in dit boek niet genoeg in het oog gehouden. Eerst toen het werk van DARWIN, zijne Origin of Species, in 1859 verscheen, een werk uitmuntende juist door die gestrenge wetenschappelijke methode, was de evolutieleer op vaste grondslagen gevestigd en uit het domein en hersenschimmen overgegaan op dat waarop men hopen mag de waarheid te ontmoeten. Toch moet dankbaar worden erkend dat de Vestiges de geesten van het tijdens het verschijnen van dit werk levend geslacht op dat van DARWIN heeft voorbereid, en bezwaarlijk zoude het laatste dadelijk een zoo groot en instemmend publiek gevonden hebben, indien de elkander snel opgevolgde herdrukken van het eerste de daarin voorkomende voorstellingen over de allengsche veranderingen van het organische leven op aarde door natuurlijke oorzaken niet reeds vrij algemeen gangbaar hadden gemaakt.