Recensie Corbet P.S., 1999. Dragonflies. Behaviour and ecology of Odonata

ISBN 0 946589 64 x (Amerikaanse uitgave heeft ISB-nummer 0-8014-2592-1), prijs: circa ƒ250,-, afhankelijk van plaats van aankoop. Is het nog mogelijk om in deze tijd waarin vele experimentele wetenschappers, veldbiologen maar ook amateurs hun onderzoeksresultaten over libellen publiceren, een boek samen te stellen waarin deze kennis volledig en overzichtelijk gepresenteerd wordt? Bij het bekijken en doornemen van dit imposante standaardwerk lijkt het enige antwoord positief. De hoofdtekst beslaat ongeveer 600 bladzijden, in een appendix volgen nog eens 100 bladzijden tabellen en de referentielijst beslaat ook nog eens 100 pagina's. Meer dan 4.000 literatuurverwijzingen met libellenliteratuur tot aan ongeveer 1997 ondersteunen de tekst. Met deze getallen wordt eigenlijk al direct de kracht van het boek geïllustreerd. Want waar ter wereld vind je vrijwel alle libellenliteratuur zo keurig op een rijtje en ook nog eens bondig en leesbaar samengevat? Er is vrijwel geen enkel facet uit het leven van libellen te bedenken dat niet behandeld wordt in de tekst. Hoewel het verzamelen van deze kennis op zich al een mijlpaal is, is ook de ordening en beschrijving een pluim waard. De informatie is zo gerangschikt dat de levenscyclus van libellen gevolgd wordt. Vanaf habitatselectie en eiafzet, via larve en gevleugelde libel tot aan alle gedragsaspecten rond de voortplanting. Deze ‘biologische’ indeling maakt het gemakkelijk om snel relevante aspecten op te zoeken. De hoofdstukken (of afzonderlijke paragrafen) kunnen echter soms erg lang zijn en de uitstekende samenvattingen aan het eind van elk hoofdstuk bewijzen dan hun dienst. De handelbaarheid van het boek wordt verder vergroot door een uitgebreide inhoudsopgave voorin en drie verschillende indexen achterin het boek. Je kunt informatie opzoeken via de auteur(s) van artikelen, soortnamen van libellen en -heel plezierig- er is ook een index op onderwerp. Desondanks kan het soms toch nog lastig zijn om de juiste informatie over een specifiek onderwerp te vinden, maar dit is vooral het effect van de enorme hooiberg waarin je de speld moet vinden. Mogelijk had de leesbaarheid nog verder vergroot kunnen worden door een voorin een uiteenzetting te geven over opbouw en praktisch gebruik van het boek. Het laatste hoofdstuk ‘Dragonflies and People’ gaat voor een groot deel in op natuurbescherming en de plaats van libellen daarin. Dit hoofdstuk beslaat slechts een ‘magere’ twintig pagina’s en lijkt daarmee iets minder aandacht te krijgen dan de biologie- en gedragszaken. Gezien de recente hoeveelheid werk op het gebied van bescherming van wetlands en rivieren zou aankleding van dit gedeelte met enkele voorbeelden nuttig zijn geweest.