Vroeg-Jura ammonieten van Winterswijk

De bodem van Nederland herbergt nog steeds veel geheimen, maar geeft ze soms ook als geologische verrassing prijs. In de Muschelkalkgroeve van Winterswijk werden in 1989 zwarte kleilagen waargenomen. Micropaleontologisch en palynologisch onderzoek wees destijds uit dat deze klei uit het vroegste Vroeg-Jura stamde92,191. De herkomst was aanvankelijk een raadsel; pas in 2004 werd vastgesteld dat het een opvulling betrof van het bovenste deel van een door ondergrondse erosie (= subrosie) ontstane instortingspijp221. Deze subrosiepijp is waarschijnlijk in het Neogeen of vroeg Kwartair ontstaan door het oplossen en uitlogen van evaporieten (steenzout, gips en anhydriet) aan de basis van het boven-Bontzandsteen. Nieuw onderzoek maakt het einde van het Eoceen waarschijnlijk als de periode van vorming van de pijp163. De ontstane holten in de ondergrond veroorzaakten instorting van omliggend en bovenliggend gesteente met deels materiaal uit jongere afzettingen. Deze instorting ging als pijp tot aan het aardoppervlak.