Massale voortplanting van de Zadellibel (Anax ephippiger) in België en Nederland in de zomer van 2019

Vanaf 7 juni 2019 werd een invasie van de Zadellibel (Anax ephippiger) in grote delen van Nederland en België waargenomen waarbij niet minder dan 1744 ex. In Nederland en 482 ex. in België werden gezien. Naast de waarneming van imago’s werd er in 31 locaties ook ei-afzet waargenomen. In augustus en september 2019 werden op 1 locatie in België en 6 locaties in Nederland larvenhuidjes en pas uitgeslopen exemplaren waargenomen. Meteen het eerste bewijs van succesvolle reproductie voor beide landen. Alles samen werden 2395 exemplaren als larvenhuidje of als pas uitgeslopen individu waargenomen. Vooral in het stadspark te Antwerpen en de Millingerwaard nabij Nijmegen werden grote aantallen (>1000 ex.) uitsluipende dieren of exuviae waargenomen. De eerste tenerals werden gezien op 23 en 26 augustus, respectievelijk voor Nederland en België. De larvale ontwikkelingsperiode bedraagt zo minstens 78 en 81 dagen respectievelijk. De voortplantingsbiotoop betrof vooral gedeeltelijk droogvallende wateren en gekenmerkt door een hoge watertemperatuur. Die locaties situeren zich in stedelijk gebied, in de duinen, in een riviervalleisysteem als in een ven op de heide. Het uitsluipen van de larven vond vooral ’s nachts plaats waarbij de pas uitgeslopen dieren in een zeer korte tijdspanne van ongeveer 10 minuten, net voor zonsopgang van het voortplantingswater wegvlogen. Uitsluipen van de larven vond vooral plaats op uit het water stekende plantenstengels. Op 80% van de locaties waar in juni ei-afzet van de Zadellibel (Anax ephippiger) werd geobserveerd, werden later op het jaar ook voortplanting van de Zwervende heidelibel (Sympetrum fonscolombii) vastgesteld.