Voorjaarstrek van de Grutto in West-Frankrijk

Grutto’s brengen een groot deel van hun leven buiten ons land door: hun verblijf in Nederland beperkt zich voornamelijk tot de periode van begin maart tot begin augustus. De overige zeven maanden overwinteren ze in Afrika of trekken ze heen en weer tussen broed- en overwinteringsgebied. Eén van de belangrijkste plaatsen waar Grutto’s verblijven tijdens de voorjaarstrek is West-Frankrijk, dat de auteurs in maart 1986 bezochten. In deze bijdrage geven wij een korte beschrijving van de pleisterplaatsen en het voorkomen en de verspreiding van Grutto’s in het gebied. De reis werd mogelijk gemaakt door een financiële bijdrage van de Nederlandse Stichting voor Internationale Vogelbescherming. Van november tot januari overwinteren onze Grutto’s in de rijstvelden van vooral Guinée-Bissau en Senegal langs de Westafrikaanse kust (Altenburg et al 1985). Al in begin januari komt de trek naar de broedgebieden op gang. Voor het grootste deel van de Grutto’s bestaat deze reis uit drie etappes (figuur 1, vergelijk Beintema & Drost 1986): de eerste etappe beslaat de ruwweg 2900 km lange reis van het overwinteringsgebied naar Marokko aan de Atlantische kust. Daar blijven ze waarschijnlijk van half januari tot circa half februari. Vervolgens wordt de tweede etappe afgelegd, die bestaat uit de reis van Marokko naar West-Frankrijk, een afstand van ongeveer 1600 km. Een klein deel van de Grutto’s doet onderweg pleisterplaatsen in Portugal en Spanje aan. West-Frankrijk vormt de laatste halte voor de Grutto’s in ons land aankomen. Het zijn vrijwel allemaal Nederlandse Grutto’s die hier pleisteren; Nederland is immers verreweg het belangrijkste broedgebied van de Grutto (Van Dijk 1983). De derde en laatste etappe naar Nederland wordt, afhankelijk van de weersomstandigheden, afgelegd in begin maart of iets later. In die periode arriveren de Grutto’s massaal in ons land. Hoewel ook een klein deel van de Nederlandse Grutto’s via Tunesië en Italië trekt, beperken wij ons hier tot de trekroute langs de Atlantische kusten van Noord-Afrika en West-Europa.