Besprekingen

De in totaal maar liefst elf auteurs die dit rapport hebben opgesteld verdienen de poedelprijs voor het maximaal onaantrekkelijk presenteren van de resultaten van een prachtig project: de integrale inventarisatie van de aantallen Bruinvissen in de Noordzee (SCANS-survey). De resultaten van de survey beslaan 25 pagina's, waaronder een luttele 4 pagina’s oninspirerende tekst, 8 pagina’s met tabellen en 14 met verspreidingskaarten. Om een voorbeeld te geven van de sprankelende soortbesprekingen (de tekst van de belangrijkste soort, de Bruinvis, beslaat wel 8 regels ...) laat ik hier de integrale tekst van de Dwergvinvis volgen: "Figure 6.7 shows the distribution of the minke whales seen on the survey. Sightings we re concentrated in the northwestem North Sea (north of about 55°N and west of about 2°E). Several sightings were also made ojf the south coast of Ireland." Nou, zo’n tekst lees je met rode oortjes. De kaarten zijn lelijk. Zo heeft Nederland één Waddeneiland, dat ergens ten noordwesten Den Helder ligt en de vorm heeft van Terschelling op zijn kant, de Zeeuwse Delta is getekend tijdens de St Elizabethsvloed. Alleen door hun plaats in zee zijn de Orkney en Shetland Eilanden te herkennen, de vorm van de beide archipels is hoogst opmerkelijk. Waarnemingen zijn als kleine zwarte stipjes weergegeven en om het de kijkers gemakkelijk te maken is de rest van de kaart ook in zwarte lijntjes uitgevoerd. Sommige figuren zijn helder afgedrukt met duidelijke belijning en belettering, andere lijken wel 5e generatie fotokopiën te zijn waarbij dan ook nog met de hand allerlei cijfertjes ingeknoeid zijn. Absoluut de limit is een foto van een onderzoeksschip, kennelijk eerst vier keer gekopieerd, toen scheef ingeplakt en omdat de contouren van het witte stuurhuis nu wel erg vaag geworden waren met pen een beetje bijgetekend. Aan de opmaak van het eindverslag van een project waarbij in een maand tijd 1.5 miljoen ECU werd uitgegeven om Bruinvissen te tellen had toch beslist wel iets meer aandacht besteed mogen worden. Wat staat er wel in dit document? Een belangrijk, uitvoerig en gedetailleerd overzicht van de methode: hoe werden de waarnemingen gedaan, hoe werden die bewerkt en hoe werd het project georganiseerd. Kortom, hoe telt men nu eigenlijk zo’n moeilijk zichtbare soort als de Bruinvis. Het project heeft er toe geleid dat we nu eindelijk een idee hebben van de totale aantallen Bruinvissen in de Noordzee. Helaas was het een uiterst kostbare exercitie die niet vaak op deze schaal zal kunnen worden herhaald. Over de mogelijkheden van voor doelgerichte bescherming wenselijke monitoring van de Bruinvissenpopulatie zal nog diep moeten worden nagedacht.