Breeding Lesser Black-backed Gulls Larus graellsii in The Netherlands during the 20th century

De Kleine Mantelmeeuw Lams graellsii heeft in 1926 voor het eerst in deze eeuw in ons land gebroed (Terschelling, 3 paren). De populatie is sindsdien gegroeid tot 50,000 broedparen in 1996. Tot 1960 nam het aantal met gemiddeld 10.2% per jaar toe. Gedurende de jaren zestig en zeventig was de jaarlijkse toename 28.4%. Daarna was er, met een toename van 9.3% per jaar, weer sprake van een geringere groei. Dit laatste zou erop kunnen wijzen dat de broedpopulatie in Nederland binnenkort zijn plafond zal bereiken. Gedurende de laatste twee decennia is de verdeling van de vogels over Nederland sterk gewijzigd. Tot het midden van de jaren zeventig broedde ten minste 70% van de vogels in het Waddengebied. Dit aandeel is sindsdien door voedseltekorten op zee teruggevallen tot 51% in de jaren negentig. In het Deltagebied nam het aandeel in dezelfde tijd toe van 4% tot 47%. Het aandeel meeuwen langs de kust tussen Den Helder en Hoek van Holland nam eerst toe tot 14% in 1985 en kelderde daarna als gevolg van een hevige predatie van eieren en jongen door Vossen Vulpes vulpes tot 2% in de jaren negentig. Sinds het midden van de jaren tachtig broedt de soort ook met tientallen paren in het binnenland (1994-96 rond 100 paren) en op daken van gebouwen tot op 25 km van de kust (1993-96 ongeveer 500 paren). De twee grootste kolonies van ons land lellen respectievelijk 9600 (Terschelling, 1996) en 18.000 paren (Europoon-Maasvlakle, 1998). De Kleine Mantelmeeuwen die langs de kust broeden, zijn voor hun voedselvoorziening vooral op zee aangewezen. De meeuwen van IJmuiden en Europoort-Maasvlakte foerageren echter ook vrij veel op land. De vogels van de kolonie op het industrieterrein Moerdijk (60 km van de kust) is geheel terrestrisch georiënteerd. Groeiende kolonies hebben over het algemeen een hoger voortplantingssucces dan stabiele of in grootte afnemende kolonies.