Mistel, marentakken of vogellijm

Deze plant, de Viscum album der kruidkundigen, was vroeger onder de Germaansche volken bij offerplegtigheden in gebruik. Het is eene woekerplant, die onder anderen op den eik groeit. De reden der godsdienstige vereering, waarvan deze plant bij de aloude Druiden ¹) het voorwerp was, is, naar men zegt, gegrond op deze redenering. De eik is de krachtigste boom, de koning der wouden; maar de mistel weet zelfs dezen krachtigsten aller boomen aan zich te onderwerpen, daar hij op dezen boom leeft en hem dwingt zijn voedend sap af te staan. Zijne wortels dringen door de eikenschors heen en spreiden zich over de oppervlakte van het hout onder de bast uit. Vele andere woekerplanten missen de bladen, maar de marentakken hebben duidelijke spatelvormige bladen twee aan twee aan elkander tegenovergesteld en goed zigtbare, tweehuizige bloemen. Zij behoort tot de natuurlijke afdeeling der Loranthaceae, die alle zonder onderscheid woekerplanten zijn, welke zich op onderscheidene soorten van boomen ontwikkelen en van daar dat een derzelve in Suriname vogelkaka heet, omdat de zaden doorgaans op de boomen met den drek van vogels, die deze besvruchten eten, worden overgebragt. Het zijn vooral 2 geslachten, Loranthus en Viscum , welke deze zoo geheel natuurlijke groep in het plantenrijk uitmaken. Zij worden gevonden tusschen de keerkringen, onder anderen op Java, vanwaar BLUME in zijne Flora Javae er een groot aantal heeft afgebeeld, en in Suriname. De bovengenoemde mistel is misschien de meest noordelijke vertegenwoordiger dezer plantenafdeeling. In Zuid-Europa groeit Loranthus occidentalis, welks bessen de eigenlijke vogellijm leveren. Dit gebruik wordt niet gemaakt van de marentakken, welke daarom ten onregte ook wel eens vogellijm genoemd worden. Al deze gewassen zijn doorgaans onschadelijk voor mensch en vee; maar, als zij op vergiftige boomen groeijen, schijnen zij de nadeelige werking van deze te kunnen overnemen. Althans in het Tijdschrift voor Geneeskunde van 1861 wordt (bl. 94—95) gewag gemaakt van Viscum monoicum en een Loranthus, welke groeijen op den boom, die de vergiftige kraanoogen levert, Strychiosnux vomica en welke beide soorten werkelijk vergiftig geworden zijn.