De vulkaan Elgon en zijne holenbewoners

In de landstreek ten noordoosten van het Victoria-Nyanza-meer ligt, op circa 1 graad noorderbreedte, de uitgedoofde vulkaan Elgon, die in de maand December van het jaar 1883 door den Engelschman J. THOMSON het eerst bezocht werd. (Zie zijne: Reise durch Massailand, Leipzig, 1885). Tijdens de bestijging van deze kolossale bergmassa, welke zich tot eene hoogte van circa 4300 meter verheft, ontdekte deze reiziger op de zuidelijke helling van het berggevaarte een met boomstammen verschanst hol, volgens zijne beschrijving »een reusachtig groot gat, 9 meter diep, 30 meter lang en omstreeks 6 meter breed, dat loodrecht uit een vulkanisch agglomeraat van groote dichtheid was uitgehouwen. Langs de zijden liepen verscheidene vertrekken of kamers en in de grot krioelden vnenschen, kinderen en runderen dooreen. De bewoners van het hol geleken op die der omliggende landstreken, spraken ook hunne taal. Zij verklaarden, dat deze holen of grotten het werk van goden waren, daar zij zelven met hunne gebrekkige gereedschappen ze niet zouden kunnen maken; volgens hun zeggen hadden reeds hunne voorvaderen daarin geleefd. Toch hield THOMSON, in strijd met de bewering der bewoners, het voor eene uitgemaakte zaak, dat deze groote holen »door menschenhanden waren uitgehouwen.” Al deze holen liggen op een gelijk niveau van den berg, allen in het vaste agglomeraat en geen enkele grot treft men in de onmiddellijk daarboven liggende lavalagen aan. Na langdurige overweging komt Thomson ten laatste tot de hoogst onwaarschijnlijke gevolgtrekking »dat in een zeer ver achter ons liggend tijdperk een zeer krachtig ras, hetwelk in kunst en beschaving reeds vrij hoog ontwikkeld was, deze groote holen heeft uitgegraven, om naar kostbare steenen of wellicht naar edele metalen te zoeken.” Bij deze, minstens genomen, uiterst gewaagde hypothese, denkt hij aan de Egyptenaren, doch laat zich met geen enkel woord er over uit, waarom er hier in een vulkaan naar edele metalen zou gezocht geworden zijn.