Heinrich Hertz

Op Dinsdag, den 2den Januari l.l., overleed te Bonn prof. HEINRICH HERTZ in den jeugdigen leeftijd van 36 jaar. Aan zijn korte leven maakte een verraderlijke ziekte op het onverwachtst een einde; zij sloeg den bodem in aan de stoute verwachtingen, die men voor de wetenschap, op grond van het vele en groote dat hij voor haar reeds had gedaan, in de toekomst mocht koesteren. Zijn kortstondige arbeid toch bracht de kennis van het verband der verschijnselen verder, de vervulling, om zoo te zeggen, van de belofte hunner oorzakelijke eenheid meer nabij, dan aan het te recht hoogst geprezen streven van de coryphaeen van deze eeuw was weggelegd. Inderdaad stond daarbij wel HERTZ, om een meer en meer geijkte uitdrukking te bezigen, op de schouders van die velen, op die van MAXWELL vooral, den, even als hij, in den bloei zijner jaren weggerukten wiskundige. Maar wat baat het al hoog te klimmen, wanneer men geen oogen heeft om te zien? Het is nog niet lang geleden dat men bij de electriciteit twee fluida — een goed Hollandsch woord laat zich »wo die Begriffe fehlen” moeilijk vinden — onderscheidde, die het vermogen hadden onmiddelbaar, dat wil zeggen zonder dat er iets was dat hunnen invloed voortplantte, niet alleen door de ledige ruimte heên elkander aan te trekken, maar ook door die stoffen heên, die niet-geleiders heetten. Om uitdrukking te geven aan wat de waarneming leerde, moest men aannemen, dat de intensiteit dier aantrekkende kracht, — bij statische electriciteit ten minste — even als die der zwaartekracht, omgekeerd evenredig was aan de tweede machten der afstanden; en ofschoon men met NEWTON zelf het algemeen eens was, dat een zoodanige werking van uit de verte, zonder dat daarbij eenige middenstof in het spel kwam, een »ongerijmdheid” was, legde men zich, bij gebrek aan beter, erbij neêr, even als men dat heden ten dage met betrekking tot de zwaartekracht zelve nog verplicht is te doen.