Het telegrafeeren zonder draad

Wij zullen het ditmaal niet hebben over beter of minder geslaagde proeven om meer of minder verwijderde punten door middel van MARCONI’s vinding met elkaâr in correspondentie te stellen: nog minder over de grootere of kleinere kansen, die, van het tegenwoordig ingenomen standpunt bekeken, die vinding heeft om het record van onzen reeds oud geworden bekende, de electrische telegraaf, te slaan. Van gene stelt ons de wereldpers voldoende op de hoogte; en omtrent deze trad ik zelf voor een wijderen lezerskring nog onlangs¹ in uitvoeriger beschouwingen, toen er sprake van was dat het gevleugeld woord met de snelheid van het licht den Atlantisehen Oceaan was overgevlogen. Voor de getrouwen van het Album wil ik wat dieper gaan; ik wil hen kennis doen nemen van de middelen, die, met vrucht werden aangewend om de electrische golven onder het juk der dienstbaarheid te krommen en trachten de werking dier middelen te verklaren. Wie in den winter tusschen 1897 en 1898, of later, een door proeven opgeluisterde voordracht heeft bijgewoond betreffende het telegrafeeren volgens MARCONI, die zal hebben opgemerkt, dat de mitjdelen, waarvan de spreker gebruik maakte om den aether aan het trillen te brengen, uit den aard niet verschilden van die, welke hij bezigde om, met behulp van een paar parabolische, metalen spiegels, aan te toonen dat de voortplantingswijze van de dus opgewekte golven van die van het licht niet verschilde. In beide gevallen bestond de zoogenoemde transmittor uit niets anders dan het toestel, noodig om in een, met parafine-olie gevulde, glazen buis de vonk van een inductieklos te doen overspringen; de afmetingen en het voor dat overspringen aangewend arbeidsvermogen alleen waren in het laatste geval wat grooter. En dat zelfde was in nog meerdere mate het geval met de naar den aard van hunne werking algemeen »coherers” gedoopte glazen buisjes; die kon men in beide toestellen des noods met elkander verwisselen. Trouwens, aan beide werd volkomen dezelfde eisch gesteld: hun inhoud moest, onder den invloed van de haar treffende, door den transmittor opgewekte aethergolving van een niet-geleider een geleider worden. Dan sloot het eene den stroom van een batterij, die door het in beweging zetten van een electrische bel de aankomst verraadde van die golven in het brandpunt van den tweeden spiegel: en het andere sloot, door bemiddeling van een relais, den stroom, die een toestel naar Morse in werking bracht. In elk geval: aan de polen, noch van den transmittor, noch van den coherer zag men bij het toestel, waarmede à la MARCONI werd getelegrapheerd, iets anders dan bij die van den transmittor de draden, die van de polen der inductieklos kwamen en bij die van den coherer de polen van het metalen support, waarin de uiteinden van dat buisje rustten. En met dit toestel seinde men over de gansche lengte van de zaal.