Nicolas Leblanc

Zelden zal men eene schrillere tegenstelling ontmoeten tussehen den roem, waardoor de naam eens menschen hij het nageslacht in eere blijft, en het onrecht, hetwelk hij tijdens zijn leven heeft moeten verduren, dan bij den man, wiens naam boven dit opstel wordt genoemd. ¹ Als geneesheer in Parijs woonachtig stond NICOLAS LEBLANC als zoodanig hoog aangeschreven, getuige zijne benoeming tot geneesen heelkundige van den hertog van Orleans in 1780. Naast zijne beroepsbezigheden volbracht hij echter een groot aantal wetenschappelijke onderzoekingen: omtrent de wijze waarop verschillende stoften kristalliseeren, omtrent het onderscheid tussehen engelsche en fransche steenkolen enz. Geen enkele van deze bemoeiingen heeft er echter toe bijgedragen aan zijnen naam de onvergankelijkheid te waarborgen; daarentegen wordt als de ontdekker van eene doelmatige bereiding van soda uit keukenzout alomme in eere gehouden. Vele tientallen van jaren achtereen werd de soda in tal van fabrieken uitsluitend op de door hem aangegevene wijze bereid. Geen enkele ontdekking op scheikundig gebied heeft waarschijnlijk ooit eene zoo algemeene toepassing gevonden; in wasscherijen en bleekerijen, in glasblazerijen en zeepziederijen, bij de zuivering van de oliën die uit onderaardsche bronnen worden te voorschijn gehaald, en van de verschillende bestanddeelen, welke de steenkolenteer in zich verborgen hield, heeft de verbeterde sodabereiding gunstig gewerkt. Nu moge in de laatste jaren het zoogenaamd soda-ammoniakproces (de bereiding van soda uit keukenzout met behulp van koolzuur en ammonia) een niet onbelangrijk gedeelte van de noodige hoeveelheid soda leveren, verdrongen is daardoor de aloude soda-bereiding geenszins. Volgens WELDON zou toch in 1882 in Europa ongeveer 545 millioen K. G. soda op de laatstgenoemde wijze zijn bereid, terwijl het ammoniak-sodaproces in hêtzelfde jaar jaar 162 millioen K. G. soda in den handel heeft gebracht. Aan de nijverheid werd dus ruim zeven honderd millioen K. G. soda aangeboden! hoeveel mag de gezamenlijke waarde wel bedragen van al de waren, wier bereiding alleen door de tusschenkomst van deze soda mogelijk was?