Iets over de verbreiding van het eten van aarde

In de » Mittheilungen der anthropologischen Gesellschaft” te Weenen publiceeide onlangs Dr. RICHARD LASCH eenige belangrijke bijzonderheden, aangaande de verbreiding van het zoo vreemdsoortig gebruik van het eten van aarde (geofagie). Schrijver komt na een grondig onderzoek van alle voorhanden gegevens daaromtrent tot de uitkomst dat dit gebruik geenszins uitsluitend als een ethnologisch moment dient te worden opgevat, dat voor enkele volken of volkenrassen kenmerkend is, maar dat de oorzaak daarvan ook vaak in de bijzondere lichamelijke en geestelijke gesfeldheid van het individu moet gezocht worden. Het gebruik aarde bij wije van voedingsmiddel te nuttigen, komt ook in Europa, o. a. in Duitschland, voor en wel in de Kyff häuserzandsteengroeven en in het Luneburgsche, waar de arbeiders eene fijne leemsoort, de zoogenaamde » steenboter” op het brood strijken. Andere etreken Van Europa, waar aarde als voedingsmiddel wordt gebruikt, zijn Stiermarken, Opper-Italië (Treviso) en Sardinië, waar aarde, evenals alle levensmiddelen, ter markt gebracht wordt, dan het uiterste Van Zweden en het schiereiland Kola, waar trouwens de aarde eene onder den naam van » bergmeel” bekende witte en op fijn tarwemeel gelijkende infusoriënaarde — onder het brood verbakken genuttigd wordt. 1 Als eene bijzondere lekkernij wordt verder aarde in groote hoeveelheid nog steeds in Perzië verorberd, in weerwil van de daartegen in den laatsten tijd uitgevaardigde strenge verbodsbepaligen. Naast dit gebruik, aarde als voedingsmiddel te bezigen, hetwekl men in alle tropische en vele subtropische gewesten aantreft — en wel wèt heeft ALEXANDER VON HUMBOLDT het eerst op dit gebruik is Indianenstam der Otomaken, aan den Orinoco (Zuid-Amerika), de aandacht gevestigd — en in Amerika en Afrika het meest is verbreid, wordt in sommige landen b. v. in Nubië, van aarde ook als geneesmiddel gebruik gemaakt. Op andere plaatsen weder zijn aan dit gebruik godsdienstige beweegredenen verbonden, terwijl op nog andere, b.v. op het eiland Timor, het als eene bepaalde godsdienstige handeling voorkomt. Voor het zoo algemeen verbreide gebruik van het nuttigen van aarde als voedingsmiddel moeten er ongetwijfeld niet eene enkele, maar vele, zeer veel van elkaar verschillende oorzaken bestaan. Niet uit te sluiten is zeker de omstandigheid, dat sommige aardsoorten een aangenamen smaak in den mond kunnen geven; dit daargelaten, zijn vele aardsoorten daarenboven zouthoudend, zoodat het gebruik daarvan als surrogaat van het zout gereedelijk kan worden verklaard. Eene bizondere soort of juister uitgedrukt: bastaardsoort van geofagie is het z.g. pathologische aardeten, d. w. z. bet gebruik van aarde, dat tijdens den duur van verschillende, meest in de tropische gewesten optredende, endemische ziekten voorkomt en wel voornamelijk bij de door de Ankylostomum duodenale (een darmparasiet) veroorzaakte anaemie.