Ontplofbare stoffen

De woorden nitroglycerine en dynamiet zijn sedert geruimen tijd op ieders lippen. De naam nitroglycerine — die van een vrij samengestelde stof uit het gebied der organische scheikunde — heeft voor den leek in de scheikunde een bekenden klank. In de verbeelding wordt hij onafscheidelijk verbonden met de voorstelling van vernieling en verwoesting. Bij het noemen van het woord dynamiet verrijzen voor de ontstelde verbeelding de Iersche Fenians, de Russische nihilisten en alle anarchisten, die de maatschappelijke orde bedreigen. Zulk een aaneenschakeling van denkbeelden is inderdaad het noodzakelijk gevolg van de gebeurtenissen in de laatste tientallen van jaren. Nitroglycerine en dynamiet behooren met buskruit, schietkatoen en tal van verwante scheikundige verbindingen en mengsels tot de ontplofbare stoffen. De scheikunde heeft door haar snelle ontwikkeling in de laatste helft onzer eeuw het aantal dier stoffen belangrijk vermeerderd. Zij heeft daarmede aan den mensch de beschikking gegeven over ongemeen groote, plotseling optredende krachten, uitermate geschikt om in een korte spanne tijds een verwoesting te weeg te brengen , waarbij het werk van moker en breekijzer slechts kinderspel zijn. Wel zijn die krachten , eenmaal ontketend, geheel onttrokken aan de leidende en besturende hand van den mensch, doch het oogenblik , waarop haar werking begint, kan nauwkeurig bepaald worden; en dit is voldoende. Waar het om afbreken te doen was, begreep men dan ook spoedig welke machtige bondgenooten in de ontplofbare stoffen verkregen waren. Op het congres der socialisten, dat in Juli van 1881 te Londen vergaderde, werden de leden er met nadruk op gewezen om bijzonder gewicht te hechten aan de studie der technische en chemische wetenschappen als middelen van verdediging en aanval. En wij weten, dat het niet bij woorden gebleven is. Vorstelijke tronen hebben den schok van het dynamiet gevoeld. Voor militaire doeleinden zijn de ontplofbare stoffen van bijzonder belang. Met het buskruit begint een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis der krijgswetenschap. Het buskruit gaf aan de Europeesche volken een meerderheid over de klewang voerende Aziatische stammen, waardoor de koloniën in het leven werden geroepen. Eeuwen lang heeft het zonder mededinger die rol op het wereldtooneel vervuld. In onze eeuw zjjn dynamiet en schietkatoen van groote beteekenis geworden voor krijgskundige doeleinden. De genie in het bijzonder zou met die stoffen een groot gedeelte harer kracht verliezen. In den oorlogzuchtigen tijd dien wij beleven, worden — met name in Duitschland en Frankrijk — in militaire inrichtingen dagelijks proeven genomen met nieuwe ontplofbare stoften. Zonder de grootste geldelijke opofferingen te schromen worden alle hulpmiddelen der wetenschap gebruikt om met behulp van zulke stoften de aanvallende kracht der legers te verhoogen.