Nog eenige woorden over Edison’s phonograaf

Sedert het bekend worden van mijn stukje over dit onderworp (zie bl. 361 van dezen jaargang) zijn zeker een aantal lezers van dit Album in de gelegenheid geweest om door eigen aanschouwing kennis te maken met dit werktuig. In de amerikaansche afdeeling der wereldtentoonstelling te Parijs is het door een zeer goed werkend exemplaar vertegenwoordigd en bovendien is in die stad geen gebrek aan andere gelegenheden om hetzij de phonograaf alleen, of dezen nevens telephoon en mikrophoon in werking te zien en te hooren. En “iedereen” is dit jaar te Parijs geweest of gaat er nog in deze maand heen. Toch durf ik eenige regels ruimte in deze aflevering vragen, om mijne eigene indrukken en waarnemingen dienaangaande mede te deelen, ten eerste omdat zeker niet alle lezers tot bovengenoemden “iedereen” behoeren en ten tweede omdat ik mij zelven ook niet daaronder tellen mag. In plaats van te Parijs, heb ik namelijk een gedeelte der vorige maand in Engeland doorgebracht en te Londen was het mij veroorloofd een onder de oogen van EDISON zelven vervaardigde phonograaf, alleen met den vervaardiger, nauwlettend te onderzoeken. Misschien zullen dus zelfs zij, die elders reeds dit werktuig hebben gehoord, nog eenige oogenblikken willen besteden om hunne aanteekeningen of herinneringen met de mijne te vergelijken.’t Is namelijk, zoo niet waarschijnlijk, dan toch mogelijk dat de Parijsche indrukken minder gunstig zijn dan de Londensche. Het feit toch dat een bekend instrumentmaker te Parijs aan iemand hier te lande, die van hem een phonograaf wenschte te ontvangen en hem dit had geschreven, een antwoord zond, waarin hem werd aangeraden om met die bestelling te wachten totdat dit werktuig nog wat zou verbeterd zijn, aangezien thans het geluid daarvan met niets beter kon vergeleken worden dan met dat van een stuk koperdraad, dat over een vijl wordt gestreken, bewijst genoeg dat daar ook zoor onvolkomen exemplaren in omloop moeten zijn.