Boekbesprekingen

Net voor het internationale Jaar van de Dolfijn van start ging, verscheen het boek Walvissen en dolfijnen in de Noordzee van Kees Camphuysen en Gerard Peet. Het is geschreven op initiatief van Stichting De Noordzee en presenteert een actueel overzicht van het voorkomen van walvisachtigen in het Nederlandse en Vlaamse deel van de Noordzee. Het fraai vorm gegeven boek is rijk geïllustreerd met foto’s en tekeningen van Frits-Jan Maas, die de illustraties ook al maakte voor het vorige boek van Gerard Peet e.a.. Bruinvissen, dolfijnen en walvissen van de Noordzee. Het besproken boek bestaat uit een uitgebreide inleiding en soortbesprekingen. De inleiding behandelt het Noordzeemilieu sinds het ontstaan van de Noordzee, vondsten van fossielen en de overgang van jacht naar onderzoek. Een inleiding die de lezer zeker niet mag overslaan. De waargenomen soorten worden behandeld in vier hoofdstukken: bewoners (3), regelmatige gasten (9), verdwaald (14) en verdwenen (I). Het aantal pagina’s per soort varieert al naar gelang de status van de soort en de beschikbare informatie. Zo worden tien pagina’s besteed aan bruinvis en tuimelaar, twee van de bewoners van de Noordzee, en krijgt de verdwenen grijze walvis er twee. Iedere soorttekst behandelt de herkenning en het voorkomen in de Noordzee. Hoewel de nadruk op het laatste ligt is de tekst over herkenning geen overbodige luxe. Uit de beschrijvingen van het voorkomen blijkt dat sommige -ook eenvoudig herkenbare- soorten namelijk keer op keer verkeerd worden gedetermineerd. Zo werd de eerste dode bultrug in Nederland in 2003 naar open zee gesleept, omdat het ‘slechts’ een dwergvinvis zou zijn. Gelukkig spoelde het dier alsnog aan en kon het geborgen worden [zie ook Zoogdier 14(4): 3-4]. Ook de vierde Nederlandse bultrug, een half jaar later gestrand op Vlieland, ging bijna verloren voor de wetenschap. Het kadaver was op het strand begraven voor deskundigen naar het dier konden kijken, o.a. omdat het ‘wetenschappelijk van geringe betekenis was’. De auteurs zwijgen wijselijk over de determinatie als dwergvinvis die aan deze uitspraak vooraf ging.