Boekbespreking

Dit deel van het „Handbuch der Paläozoologie” verscheen oorspronkelijk in zeven afleveringen van 1938 tot 1944, doch de oplage ging in de oorlog verloren, toen pas een zeer gering aantal exemplaren verspreid was. De vraag naar dit standaardwerk bleek zo groot, dat de uitgever een fotomechanische herdruk aandurfde. Daarvan liggen de eerste twee afleveringen nu voor ons. De prijs zal weinig particulieren veroorloven zich dit boek aan te schaffen, maar het is zo belangrijk dat het in de bibliotheek van een instituut, waar systematisch malacologisch werk wordt verricht, niet mag ontbreken. Na de inleidende hoofdstukken over morphologie (17 p.), ontogenie (1 p.), physiologie (2½ p.), oecologie (35 p.), phylogenie (14 p.), systematiek (13 p.), „praktische Arbeit, Hilfsmittel, Literatur, Nomenklatur” (5 p.), „Bearbeitung von Faunen, Beschreibung neuer Arten, Gattungen usw., Typifizierung, Nomenklaturregeln” (3 p.) en een literatuurlijst bij het algemene deel (5 p.) volgt de beschrijving van de systematische categorieën tot op de subgenera. Het gevolgde systeem is in grote lijnen dat van Thiele’s „Handbuch”, maar alle uitgestorven groepen zijn tussengevoegd. Thiele’s stirpes heten hier superfamilies. Daarvan worden er in deze twee afleveringen 12 behandeld, waarvan er zes aan Wenz uitsluitend fossiel bekend waren. Van één, de Tryblidiacea, zijn echter sindsdien ook levende vertegenwoordigers gevonden, in de diepzee, en zij bleek anatomisch zo afwijkend dat zij tot een aparte klasse werd verheven: de Monoplacophora. Sommige ook recent voorkomende superfamilies blijken zeer veel fossiele vertegenwoordigers te hebben, zoals de Pleurotomariacea, die 75 bladzijden beslaan, terwijl hun equivalent bij Thiele, de Zeugobranchia, slechts 12 bladzijden eisen. Hen andere, de Cocculinacea, bevat alleen maar genera, die op recente typen gebaseerd zijn.